پژوهش های دانش زمین، جلد ۲، شماره ۴، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی تهیه نقشه آسیب‌پذیری بیابان‌زایی و اولویت‌بندی راهبردهای مقابله در اکوسیستم‌های استان خراسان رضوی بر پایه الگوریتم نارتبه‌ای پرامسه
چکیده فارسی مقاله بیابانی شدن را می‌توان نمود عینی فروپاشی اکوسیستم در مناطقی دانست که تغییرات و اغتشاشات محیطی، مجال حفظ تعادل را از اکوسیستم ربوده است. اکوسیستم‌هایی که به واسطه قرار داشتن در محیط‌های شکننده از آسیب‌پذیری بالایی در برابر تغییرات حاصل از نیروهای موثر در بیابان‌زایی برخوردارند. بخش وسیعی از اراضی کشور ایران را محیط‌های خشک و نیمه خشک آسیب‌پذیر به خطر بیابانی شدن احاطه کرده‌اند، بطوریکه در حدود 75% از اکوسیستم‌های مناطق خشک و نیمه خشک کشور، با آثار و پیامدهای بیابانی شدن روبرو هستند. هدف از این پژوهش تهیه نقشه آسیب‌پذیری اکوسیستم‌های استان خراسان رضوی به بیابانی شدن و ارائه مدیریت راهبردی اکوسیستم‌های مذکور در چارچوب معیارهای اکولوژیکی-اقتصادی است. بدین منظور در دو مرحله روش پژوهش حاضر انجام گرفت. در مرحله نخست، بر پایه تغییرات کاربری اراضی در بین سال‌های 1990 الی 2012، نقشه آسیب‌پذیری بیابان‌زایی با استفاده از الگوریتم نارتبه‌ای پرامسه II و معیارهای اصلی بیابان‌زایی برای سال 2012 تهیه شد. در مرحله بعد، بر اساس نقشه آسیب‌پذیری تهیه شده و نظرات کارشناسان، شش راهبرد (استراتژی) مقابله با بیابانی شدن اراضی استان بر پایه معیارهای اکولوژیکی-اقتصادی ارائه و سند مدیریت راهبردی مقابله با این پدیده بر پایه الگوریتم نارتبه‌ای پرامسه تدوین شد. نتایج پژوهش نشان داد که 7/91% از مساحت استان خراسان رضوی در محدوده کلاس کیفی آسیب‌پذیری زیاد، 36/2% در کلاس آسیب‌پذیری متوسط و 85/5% در کلاس آسیب‌پذیری پایین قرار دارد. از میان راهبردهای در نظر گرفته شده، کنترل چرا مهم‌ترین برنامه اقدام مقابله با بیابانی شدن در استان است. هم‌چنین به ترتیب راهبرد اصلاح سیستم‌های آبیاری، کنترل فرسایش، مدیریت منابع آبی و روش‌های احیاء خاک در رتبه‌های بعدی این سند قرار گرفتند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آسیب‌پذیری بیابان‌زایی، اکوسیستم، پرامسه، مدیریت استراتژیک،

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله Desertification could be consequence of ecosystem collapse in the areas with non-equilibrium states caused by environmental perturbations. These fragile ecosystem have high vulnerable to desertification process. Many areas of Iran located in fragile environments, and more than 75% area occupied by arid and semi-arid ecosystems. The purpose of this research is vulnerability mapping and strategic development for combating desertification in Khorasan-Razavi province. In the first step, the desertification vulnerability map was provided based on the land use map of 2012 year and PROMETHEE algorithm. In the second step, six strategies have been determined under expert’s opinions and were ranked by PROMETHEE algorithm. The results indicated that 91.7 % of province areas are in high vulnerability class. Also about 2.36 % and 5.85 % of areas shows moderate and low classes. The grazing control program is main strategy to combat desertification and irrigation improvement, erosion control, water resources management and soil reclamation are other main strategies.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله عادل سپهر |
کارشناس ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه فردوسی (Ferdowsi university)

ناصر پرویان |



نشانی اینترنتی http://esrj.sbu.ac.ir/article/view/2495
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1384/article-1384-460220.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده علوم پایه
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات