|
|
پژوهش های دانش زمین، جلد ۱۴، شماره ۳، صفحات ۱-۱۷
|
|
|
| عنوان فارسی |
بررسی ساختارهای سیگموئیدال و ارتباط آنها با لایه‌های جدایشی از جمله گنبدهای نمکی مدفون قدیمی در ناحیه فارس از کمربند چین‌خورده زاگرس با استفاده از مدل‌سازی تجربی و اطلاعات لرزه‌نگاری |
|
| چکیده فارسی مقاله |
ناحیه فارس در شرق کمربند زاگرس توسط رخنمون‌های پرکامبرین - کامبرین سری هرمز شناخته می‌شود. گسل‌های کششی عمیق قدیمی باعث ایجاد پستی و بلندی در سنگهای قبل از نمک هرمز(Pre-Hormuz sediment rocks) گردیده و موجب تشکیل حوضه‌هایی برای رسوبگذاری نمک هرمز کامبرین شده‌اند. از ابتدای رسوبگذاری پالئوزوئیک طی فرآیند Halokinesis، نمک هرمز در بعضی از نقاط شروع به بالا آمدن کرده و با ایجاد حوضه‌های کوچک(Mini-basins) در اطراف خودش باعث ضخامت متغیر رسوبات پالئوزئیک شده است. در مراحل تکوین زاگرس، تاقدیس‌های با ابعاد و طول موج مختلف تشکیل می‌شوند که یکی از دلایل اصلی آن ناشی از غیر همسان بودن رسوبات در بخش‌های مختلف کمربند زاگرس است. وجود آنومالی‌هایی از گنبدهای نمکی مدفون نقش بسزایی در این ناهمسانی دارند و برای نمونه به تاقدیس‌هایی با شکل سیگموئیدال می‌توان اشاره کرد. با استفاده از دستگاه آزمایش جعبه‌ماسه، بررسی‌های میدانی و برداشتهای زمین‌شناسی و اطلاعات لرزه‌نگاری می‌توان شکل‌گیری این نوع ساختارها را متاثر از پیکره‌های نمک هرمز با ابعاد و ضخامت متفاوت در قبل از دگرشکلی زاگرس دانست. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
ساختارهای سیگموئیدال، کمربند زاگرس، مدل‌سازی جعبه ماسه، نمک هرمز، |
|
| عنوان انگلیسی |
Sigmoidal structures and their relationship with detachment layers including pre-exist Hormuz salt in Fars and Hormuzgan Zones of the Zagros Fold and Thrust Belt: Insights from experimental modeling and seismic data |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Introduction The Fars and Hormuzgan Zones is eastern domain of the Zagros Belt which characterized by the outcrops and sub-crops of Precambrian-Cambrian Hormuz Salt. Deep-seated extensional faults played a major role in controlling the distribution and thickness variations of the Hormuz series and played important role in triggering and localizing the salt walls and diapirs This suggests that part of halokinesis could have been localized along the Precambrian-Cambrian extensional faults. Differential loading is the most probable principal mechanism for initiating and driving halokinesis in the Hormuz Salt Basin in Early Paleozoic. Therefore, it is expected that dissimilar types of the earlier salt related structures have their own influences on the geometry of present-day structures. Therefore, objective of this study is understanding role of the Hormuz Salt as basal décollement on long term sedimentation and relatively short term shortening happened by the Zagros Orogeny. The presence of anomalies in buried salt domes plays an important role in this inequality, and for example, sigmoid-shaped anticlines can be mentioned. We used sand box modelling technique for better understanding geometry of the hidden earlier structures which were masked by the Zagros Orogeny. Materials and methods Sandbox modelling We arranged a sand box model to review structural evolution of the study area. In this experiment, we tried to simulate behavior of a viscous layer representing the Hormuz Salt at different stages (prior to Zagros shortening and simultaneous with it). This modeling was done with the objective of revealing role of the pre-exist Hormuz Salt bodies in geometry of the study area structures. The apparatus for this experiment is consists of four plates at four side of the sand box with the size of 20 × 25 cm. (figure 9). At the first stage of experiment we attempted to construct two column of Corn starch cream whit 3 cm diameter in sand layer to simulate expected pre- exist Hormuz salt. Three experiments were performed to indicate the effect of anomalies from the moving wall. In all three tests, one of the anomalies (right anomalies) was 10 cm from the wall and another anomalies (left anomalies) were placed at 2.5, 5 and 15 cm, respectively. The distance between two anomalies is 6.5 centimeters. Both anomalies with the same distance from lateral fixed walls. (figure10). Finally pattern of circles overlaid on the flat surface of the last dry sand layer. These patterns were drawn to describe the magnitude and orientation of the strain axes when the reference circle of unit radius is deformed. Total thickness of dry sand layers is 3 cm. In the last stage, shortening applied by the moving wall with a rate of 1 mm/min. This stage simulates superimposition of the Zagros Orogeny on the paleo-structures which were formed earlier than onset of the Zagros movements. The result after applying ~ 16% shortening (4 cm displacement of the moving wall) is shown in figure 10 and 11. Results and discussion Role of the basal and intermediate detachments of the Zagros Belt in deformation development in form of folds and thrusts have widely been discussed and the Hormuz Salt efficiently controlled fold wavelength in the Fars and Hormuzgan area. For instance, divergence reflectors (growth strata) beneath the syncline between Naura & Firouzabad anticlines denote early Hormuz Salt movement due to halokinesis (Fig. 7). In addition, pre-exist Hormuz Salt body make weakness area. Deformation at the deeper (beneath the Hormuz Salt) and shallower (above the Hormuz Salt) levels are different. Results of the sandbox experiment confirm this matter as deformation in corn starch cream column and sand. Folding and thrusting happened at both sides of this column zone. In contrast, sigmoidal shape happened. Conclusion When the Zagros Orogeny shortened the belt, the localized Hormuz Salt bodies mainly affected geometry of the shallow structures. Therefore, structural evolution of the study area is simply summarized in two pre-Zagros halokinesis and the Zagros shortening stages. In fact, the Zagros compressional forces facilitated salt movement in form of salt diapirs as seen in the experiment. The results of this study also emphasis on importance of pre-exist salt body to unconventional shape folding whit one or both narrow and linear plunges. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
ساختارهای سیگموئیدال, کمربند زاگرس, مدل‌سازی جعبه ماسه, نمک هرمز |
|
| نویسندگان مقاله |
رضا شمس |
گروه زمین‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
ایرج عبدالهی فرد |
گروه زمین‌شناسی تکتونیک، اداره زمین‌شناسی در مدیریت اکتشاف نفت تهران، تهران، ایران
سهیلا بوذری |
گروه زمین‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
محسن پورکرمانی |
گروه زمین‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://esrj.sbu.ac.ir/article_102099_b3eeb5202e3976044f60729182d59abb.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|