شناخت، جلد ۱۵، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۴۶

عنوان فارسی «استقرای جدید» استنفورد: آیا در مقایسه با «استقرای بدبینانۀ مشهور» استدلالی قوی‌تر است؟
چکیده فارسی مقاله  استقرای بدبینانه را معمولاً مهم‌ترین استدلال‌ علیه رئالیسم علمی به شمار می‌آورند. طبق این استدلال، تاریخ علم نشان داده است که نظریه‌های گذشته به‌رَغمِ موفّقیّت، درنهایت کاذب از آب آمده‌اند و لذا (باتوجه‌به اینکه تنها معیار موردادعای واقع‌گرایان، یعنی موفّقیّت، نشانۀ صدق نیست)، نظریه‌های موفق امروزی نیز کاذب‌اند. کایل استنفورد معتقد است که استقرای بدبینانۀ یادشده این ایراد را دارد که واقع‌گرایان می‌توانند با تأکید بر تفاوت ‌موفّقیّت‌هایی که نظریه‌های گذشته و امروزی داشته‌اند آن را به چالش بکشند. ازاین‌رو، او استقرا(ی بدبینانۀ) جدیدی را طراحی می‌نماید که، ضمن غلبه بر چنین ایرادی، از قوّت و استحکام بیشتری برخوردار باشد. تفاوتی که او در استقرای خود نسبت به استقرای بدبینانۀ معروف ایجاد می‌کند این است که موضوع و محور استقرا را از نظریه‌ها به نظریه‌پردازان منتقل می‌نماید: نظریه‌پردازان پیشین مکرّراً عاجز از تصور بدیل‌های جدیِ نظریه‌های خود بوده‌اند، بااین‌حال، تحولات علمی بعدی همواره از وجود چنین بدیل‌هایی پرده برداشته‌اند. ازآنجاکه نظریه‌پردازان امروزی نیز در سایۀ همین عجز به انتخاب نظریۀ خود اقدام می‌کنند، پس صدق (تقریبی) نظریه‌های امروزی نیز قابل‌باور نیست. ما در این مقاله قصد داریم ضمن ارائۀ استقراء جدید استنفورد، ادعای برتری این استقراء را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهیم. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که استقراء جدید علی‌‌رغم کسب شکل و شمایل جدید نسبت به استقراء قبلی، چندان به پیشرفت مهمّ و مطمئنی که بیانگر قوّت و استحکام بیشتر آن بوده باشد دست نیافته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله استقرای بدبینانه، کایل استنفورد، استقرای جدید، بدیل‌های تصورنشده، واقع‌گرایی علمی،

عنوان انگلیسی Stanford’s ‘New Induction’: Is It More Powerful Than ‘Standard Pessimistic Induction’?
چکیده انگلیسی مقاله  Pessimistic induction is often seen as the main argument against scientific realism. According to this argument, the history of science has revealed that past theories, despite being successful, subsequently turned out to be false, and therefore (given that the only criterion provided by realists, i.e., success, is not indicative of truth), current successful theories are also false. Kyle Stanford believes that the defect in the (standard) pessimistic induction is that realists can challenge it by pointing out how the success of current theories is different from the success of past theories. Therefore, he designs a new (pessimistic) induction in order to overcome such a defect and have a more powerful argument. His induction differs from standard pessimistic induction in that he bases it on theorists instead of theories: Past theorists have repeatedly failed to conceive serious alternatives to their theories, but subsequent scientific inquiries would routinely reveal that there were such alternatives; since current theorists choose their theories based on this failure, then the (approximate) truth of current theories is also not believable.In this paper, we discuss Stanford’s new induction and assess his claim that it is more powerful. The findings of this study show that, although having a different form than the old induction, the new induction is not a stronger argument.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله استقرای بدبینانه, کایل استنفورد, استقرای جدید, بدیل‌های تصورنشده, واقع‌گرایی علمی

نویسندگان مقاله محمد شفیعی |
دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شریف

جواد اکبری تختمشلو |
استادیار فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف


نشانی اینترنتی https://kj.sbu.ac.ir/article_103301_77aca6d9d03e0811991270b5597d269d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات