|
|
پژوهش های دانش زمین، جلد ۹، شماره ۴، صفحات ۱۴۶-۱۶۶
|
|
|
| عنوان فارسی |
ارزیابی میزان آلودگی ناشی از عناصر سنگین در رسوبات حوضه کارستی روئین |
|
| چکیده فارسی مقاله |
یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی که میتواند بر سلامت گیاهان، جانوران و انسانها تاثیر بسزایی داشته، میزان غلظت عناصر سنگین در خاک و آلودگی آن می‌باشد. افزایش غلظت فلزات سنگین میتواند با توجه به فرآیندهای طبیعی یا فعالیتهای انسانی رخ دهد. پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی میزان غلظت و آلودگی عناصر سنگین در رسوبات می‌پردازد. بدین منظور حوضه روئین در شهرستان اسفراین انتخاب و غلظت 11 عنصر سنگین شامل As (آرسنیک)،Cd (کادمیوم)،Co (کبالت)، Cr (کروم)، Cu (مس)، Fe (آهن)، Mo (مولیبدن)، Ni(نیکل)، Pb(سرب)، V (وانادیم) و Al (آلومینیوم) در42 نمونه و میزان همبستگی عناصر مورد بررسی قرار گرفت. محاسبات نتایج نشان داد وجود ضریب همبستگی معناداری بین مقادیر مس و آهن (993/0)، آهن و آلومینیوم (930/0)، کبالت و مس (908/0)، کبالت و آهن (897/0)، کروم و نیکل (879/0)، مس و آلومینیوم (853/0)، کبالت و آلومینیوم (818/0)، آرسنیک و آلومینیوم (719/0) و نیکل و سرب (702/0) می‌باشد. سپس شاخص‌های آلودگی نظیر فاکتور غنی شدگی، ضریب آلودگی، درجه آلودگی اصلاح شده، ضریب بار آلودگی و شاخص زمین انباشتگی مورد محاسبه و ارزیابی قرار گرفت. تمامی شاخص‌های مورد محاسبه به جز شاخص فاکتور غنی شدگی که بر اساس میانگین عناصر پوسته زمین می‌باشد و عنصر آرسنیک آن در طبقه شدید قرار گرفت، بیانگر این نکته می‌باشند که یازده عنصر مطالعاتی گر چه دارای مقادیر متفاوتی هستند ولی همگی در طبقه بدون آلودگی قرار گرفتهاند و لذا منطقه مورد مطالعه از نظر غلظت عناصر سنگین دارای آلودگی قابل توجهی نمی‌باشد. اما از آنجا که در حال حاضر بیشتر افزایش غلظت عناصر سنگین دارای منشا انسانی می‌باشد باید کنترل بیشتری در رابطه با فعالیتهای کشاورزی و صنعتی صورت گیرد. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
آلودگی، عناصر سنگین، حوضه روئین، غنی شدگی، کریجینگ، |
|
| عنوان انگلیسی |
Assessment of the heavy- metal pollution in sediments of the Roein karstic basin |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
One of the most important environmental issues which can affect the health of plants, animals and humans is soil pollution by the concentration of the heavy metals. The increase of heavy metal concentration can occur due to the natural processes or human activities. The present study deals with examining and assessing the concentration and contamination of the heavy elements in the sediments. Roein basin in Esfarayen area was selected for this purpose and the concentration of 11 heavy metals, including As (Arsenic), Cd (Cadmium), Co (Cobalt), Cr (Chrome), Cu (Copper), Fe (Iron), Mo (Molibden), Ni ( Nickel), Pb (Lead), V (Vanadium) and Al (Aluminum) were measured in 42 samples and the correlation of the elements was examined. The results showed that there is a significant correlation between the copper and iron content (0.99), iron and aluminum (0.93), cobalt and copper (91), cobalt and iron (0.89), chrome and nickel (0.88), copper and aluminum (0.85), cobalt and aluminum (0.82), arsenic and aluminum (0.72), nickel and lead (0.7). Then, the contamination factors such as enrichment factor, contamination factor, modified contamination degree, pollution load index and geo-accumulation index were computed and assessed. All the indexes were calculated except the enrichment factor which depend on the elements existing on the crust of the earth and the arsenic is categorized as strong, suggesting that although the eleven elements studied contain various contents, they all are categorized as the non-polluting and therefore, there is no significant contamination in terms of heavy elements concentration in the area. Since, there is currently a higher increase in the heavy metal concentration, higher control shall be applied regarding the agricultural and industrial activities. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
آلودگی, عناصر سنگین, حوضه روئین, غنی شدگی, کریجینگ |
|
| نویسندگان مقاله |
محمد معتمدی راد |
دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه حکیم سبزواری
لیلا گلی مختاری |
استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه حکیم سبزواری
شهرام بهرامی |
دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی
محمد علی زنگنه اسدی |
دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه حکیم سبزواری
|
|
| نشانی اینترنتی |
https://esrj.sbu.ac.ir/article_96831_20e7ed3df8e7a3643803c6a52e114a5a.pdf |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|