نقد زبان و ادبیات خارجی، جلد ۱۳، شماره ۱۷، صفحات ۱۴۷-۱۷۳

عنوان فارسی گفتمان‌‌‌‌ ذهنی‌‌‌‌‌‌‌ـ‌‌‌‌‌‌‌‌‌جغرافیایی‌ در اولیس جیمز جویس: معماری ذهنی‌‌‌‌‌‌ـ‌‌‌‌‌‌‌‌‌کلامی‌ دوبلین
چکیده فارسی مقاله شهر، به‌‌‌‌‌‌‌مثابه نظامی فعال و پویا، نقشه ادبی خودآگاه کلان شهر و مکان فرهنگی، ساختار معینی است که زندگی روزانه انسان را دستخوش تغییر و تحول می‌‌کند. امروزه شهرها نه تنها از مرزهای جغرافیایی شناخته شده فراتر می‌روند، بلکه بیشتر در قالب ذهنی-کلامی طراحی می‌شوند. این مقاله بر روی شهرِ دوبلینِ جیمز جویس (1941-1882)، به مثابه تجسمی از اجزاء معماریِ ذهنیِ زبان در رمان اولیس (1922)، و برجِ مارتلو به مثابه نمادی تاریخی تمرکز کرده، و به تبیین تصویر هنرمندانه و زیبایی­شناسانه جویس از شهر، مکان­های دولتی و خصوصی، خیابان­ها، رستوران­ها، کافه­ها، بیمارستان­ها، و به طور کلی تفکرات و سنت­های شهروندانش می‌پردازد. در این راستا، با بهره‌گیری از نظریه جغرافیای-ذهنی و الگوی جغرافیای کلان شهریِ مرلین کاورلی نقشه ادبی و کلامی شهر دوبلین مورد کنکاش قرار می‌گیرد. ضمناً، این مقاله نشان می‌دهد که جویس چگونه تصاویر افراد، شهروندان، جامعه و زندگی شهری آنان را با تصاویر ذهنی، و نمادهای معماری، به خصوص معماری واقعی شهر از منظرِ تجربیات شخصیت‌های قصه‌اش از جمله لئوپولد بلوم، استیفن ددالوس و مالی بلوم را به هم پیوند می‌‌زند. از یک سو جغرافیای معین طبقات اجتماعی در دوبلین با توجه به پراکندگی انواع خانه‌ها و ساکنین‌اش به آنها شکل داده و از آنها شکل می‌پذیرد، لذا معماری خانه‌ها و خیابان‌ها و نقشه معماری ذهنی ساکنین خانه‌ها با هم ارتباطی دو سویه وتفکیک ناپذیر برقرار می‌کنند. از سوی دیگر جغرافیایِ ذهنی شخصیت‌های رمان به عنوان پرسه‌زنانی روشنفکر و با‌بصیرت هنگامِ پرسه‌زنی یا قدم‌زنی در خیابان‌های مختلف دوبلین مورد بررسی قرار می‌گیرد. علاوه بر آن این مقاله با تمرکز بر نشانه‌های تاریخی-فرهنگیِ برجِ مارتلو نشان می‌دهد که چگونه جویس در رمانِ اولیس، لایه‌های معماریِ بیرونی مکان‌ها، به خصوص برجِ مارتلو، و لایه‌های درونی آنها شامل لایه‌های فرهنگی، هنری، اجتماعی-سیاسی و درون ذهنی شخصیت‌های رمان را از طریقِ گفتمان ذهنی-جغرافیایی، ارائه می‌کند. این دانش حاصل پرسه‌زنی و بیداری شخصیت‌ها در خیابان‌های دوبلین است. در واقع کنکاش در مکان به هر خواننده‌ای این فرصت را می‌دهد تا نه تنها تاریخ وفرهنگ هر شهر، بلکه ایده­آل‌ها، تفکرات، باورها، روش زندگی و هویت ساکنین آن را درک کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ‌جیمز جویس، دوبلین، جغرافیای‌ کلان‌‌‌شهری‌، ‌پرسه‌‌زنی‌‌، ‌نقشه‌ ذهنی-کلامی، ‌برج‌ مارتلو‌،

عنوان انگلیسی Psycho-geographical Discourse in James Joyce’s Ulysses: Psycho-verbal Architecture of Dublin
چکیده انگلیسی مقاله City, as an active and dynamic organism, a literary mapping of a metropolitan consciousness and a site of culture, is an emblematic space that transforms man’s daily life. Nowadays, cities are not merely more than known geographical borders but they are psycho-verbally mapped. Focusing on James Joyce’s (1882-1941) Dublin, as the manifestation of mental, architectural materials in language in Ulysses (1922), and on Martello Tower, as a historical symbol, this paper determines how Joyce proposes an artistic and aesthetic picture of the city, its official and private places, streets, restaurants, coffeehouses, hospitals, and generally its dwellers’ customs and thoughts. In this sense, by applying Merlin Coverley’s theories, psychogeography and mapping metropolitan geography, the verbal and literary map of Dublin is analysed. Furthermore, the paper indicates how Joyce merges images of individuals, citizens, society and their urban life into psycho-images, and architectural symbols, especially the real architecture of the city based on the experiences of the characters such as Leopold Bloom, Stephen Daedalus, and Molly Bloom. On the one hand, the determinate geography of social classes in Dublin shapes and is shaped by the distribution of housing types and tenures; hence, the architecture of houses, streets, and the psycho-verbal map of those settling in these houses are engaged in a reciprocal and inseparable interaction. On the other hand, the psychogeography of characters, as intellectual and insightful walkers, is investigated while walking or strolling in various streets of Dublin. What Joyce suggests in Ulysses is to reread the exterior, architectural layers of places, particularly Martello Tower, as well as their internal layers including cultural, artistic, and socio-political and mental characteristics of characters through psycho-geographical discourse. This knowledge is resulted from the characters’ walking and waking in Dublin streets. Place, de facto, gives every reader an opportunity to understand not only the history of the city and its culture, but the ideas, thoughts, beliefs, the ways of life and the identity of its inhabitants.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ‌جیمز جویس, دوبلین, جغرافیای‌ کلان‌‌‌شهری‌, ‌پرسه‌‏زنی‌‌, ‌نقشه‌ ذهنی-کلامی, ‌برج‌ مارتلو‌

نویسندگان مقاله بهمن زرین جویی |
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد


نشانی اینترنتی https://clls.sbu.ac.ir/article_99904_fa673469abb02cf7a732b032be0638cb.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات