شناخت، جلد ۱۳، شماره ۲، صفحات ۱۳۱-۱۵۱

عنوان فارسی واژه و وجود: معناشناسی واژۀ نبی از رهگذرِ وجودشناسیِ عرفانیِ ابن‌عربی
چکیده فارسی مقاله یکی از مسائل اختلافی میان عالمان سنت اسلامی در حوزۀ تفسیر قرآن، که از دیرباز تاکنون همواره محل نزاع بوده، اختلاف در ریشۀ واژۀ «نبی» است. برخی این واژه را برآمده از «نبأ» به معنای خبر می‌دانند و برخی از «نبو» به معنی بلندی و رفعت. ابن‌عربی هر دو ریشه را در مادۀ نبی پذیرفته است و طبق نظریۀ او «نبی مهموز» فرع و متولد از «نبی واوی» است. به‌عبارتی «نبأ» مشتق از «نبو» است. از شروط تحقق اشتقاق اکبر مناسبت معنایی است که ابن‌عربی در راستای دفاع از دیدگاه خود تبیینی ارائه نکرده است. با وجود این به باور نگارندگان بر اساس مبانی وجودشناسی ابن‌عربی می‌توان مناسبت معنایی میان دو ریشۀ واژۀ «نبی» یافت. «نبی واوی» اشاره به نبوت در معنای باطنی آن دارد که همان حقیقت محمدیه به‌مثابه صادر نخستین است، که دارای شریف‌ترین و عالی‌ترین شأن و رفعت در عالم آفرینش است. اما «نبی مهموز» بازگشت به جنبۀ ظاهری نبوت دارد که از آن تعبیر به نبوت تشریعی می‎‌شود که قوام آن به ابلاغ خبر است. بدین معنا «نبی مهموز» (نبی به معنای خبر) فرع بر «نبی واوی» (نبی به معنای رفعت) است که پس از شهود باطن نبوت از سوی نبی، او بار دیگر به سوی خلق باز می‌گردد و از اسمی که خود مظهر آن است خبر می‌دهد. از این‌رو از حیث وجودشناسانه اطلاق هر دو معنا بر واژۀ نبی توجیه‌پذیر و صادق است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ابن‌عربی، واژه‌شناسی، معناشناسی، نبوت ظاهری، نبوت باطنی، نبی، ولایت مطلقه،

عنوان انگلیسی Word and Existence: The Semantics of the Word "Nabi" through Ibn Arabi's Mystical Ontology
چکیده انگلیسی مقاله یکی از مسائل اختلافی میان عالمان سنت اسلامی در حوزه تفسیر قرآن، که از دیر باز تا کنون همواره محل نزاع بوده؛ اختلاف در ریشه واژه «نبی» است. ابن عربی هر دو ریشه را در ماده نبی پذیرفته است و طبق نظریه او "نبی مهموز" فرع و متولد از "نبی واوی" است. به عبارتی «نبأ» مشتق از «نبو» است. از شروط تحقق اشتقاق اکبر مناسبت معنایی است که ابن عربی در راستای دفاع از دیدگاه خود تبیینی ارائه نکرده است. با این وجود به باور نگارندگان براساس مبانی وجودشناسی ابن عربی می توان مناسبت معنایی میان دو ریشه­ی واژه «نبی» یافت. "نبی واوی" اشاره به نبوت در معنای باطنی آن دارد که همان حقیقت محمدیه و صادر نخستین است که دارای شریفت ترین و عالی ترین شأن و رفعت در عالم آفرینش است. اما "نبی مهموز" بازگشت به جنبه ظاهری نبوت دارد که از آن تعبیر به نبوت تشریعی می­شود که قوام آن به ابلاغ خبر است. بدین معنا "نبی مهموز" (نبی به معنای خبر) فرع بر "نبی واوی" (نبی به معنای رفعت) است که پس از شهود باطن نبوت از سوی نبی، او بار دیگر به سوی خلق باز می گردد و از اسمی که خود مظهر آن است خبر می دهد. از اینرو، از حیث وجودشناسانه اطلاق هر دو معنا بر واژه نبی توجیه پذیر و صادق است.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ابن‌عربی, واژه‌شناسی, معناشناسی, نبوت ظاهری, نبوت باطنی, نبی, ولایت مطلقه

نویسندگان مقاله علیرضا فاضلی |
دانشگاه یاسوج

سید مصطفی موسوی اعظم |
دانشگاه یاسوج

محمد علی عباسی |
دانشگاه یاسوج


نشانی اینترنتی https://kj.sbu.ac.ir/article_100815_f3a8846a67bfee12234f2d8d8fcc9c45.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات