تاریخ ادبیات، جلد ۲، شماره ۱، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی نگاهی به چرایی بازگشت ادبی از منظر نظریّه‌ گفتمان فوکو
چکیده فارسی مقاله یکی از مباحث بحث‌انگیز در کتب تاریخ ادبیّات، شکل‌گیری و تثبیت مکتب بازگشت ادبی است؛ مکتبی که به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران، تحوّل شعر فارسی را برای مدّتی از سیر طبیعی خویش دور ساخت؛ دلبستگی شاهان قاجار به رسوم درباری حکومت‌های سامانی‎ و غزنوی، آرامش جامعه ایرانی در دوره زند و پس از آن، دل‌زدگی از سبک هندی و تلاش برای رهایی شعر از انحطاط و… دلایلی هستند که برای شکل‌گیری و تثبیت این مکتب ادبی از سوی محقّقان ارائه شده است. نویسندگان این مقاله بر این باورند که این موضوع را می‌توان از منظر دیگری (نظریه گفتمان میشل فوکو) نگریسته، آن را به‎گونه‌ای دیگر نیز تبیین کرد. به‎نظر آنان، اگر قبول داشته باشیم که دوره بازگشت جزئی از گفتمان پیشامدرن است، آن‌گاه باید بپذیریم که تاریخ (به‎عنوان یکی از صورت‌های گفتمانی گفتمان پیشامدرن) فاقد مفهوم پیشرفت بوده، حرکت آن دَوَرانی و دوری خواهد بود؛ چراکه صورت گفتمانی تاریخ در این گفتمان برخلاف گفتمان مدرن است که مسیری خطّی و رو به جلو دارد. در چنین گفتمان و صورت گفتمانی‌ای اصل بر بازگشت به مبدأ و آغازگاه است؛ یعنی درست همان کاری که شاعران دوره بازگشت با رجوع به شاعران دوره عراقی (در غزل) و خراسانی (در قصیده) انجام‎دادند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بازگشت ادبی، صورتِ گفتمانیِ تاریخ، گفتمان پیشامدرن، حرکت دَوَرانی،

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بازگشت ادبی, صورتِ گفتمانیِ تاریخ, گفتمان پیشامدرن, حرکت دَوَرانی

نویسندگان مقاله احمد خاتمی |
دانشگاه شهید بهشتی

عیسی امن‌خانی |
دانشگاه شهید بهشتی

منا مددی علی‎ |
دانشگاه شهید بهشتی


نشانی اینترنتی https://hlit.sbu.ac.ir/article_98553_307f9adf4e06b3af97c2b4d05b5a4954.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات