تاریخ ادبیات، جلد ۶، شماره ۱، صفحات ۰-۰

عنوان فارسی جنبه‌های حماسی و ویژگی‌های سبکی خاوران‌نامۀ ابن‌حسام خوسفی
چکیده فارسی مقاله یکی از نمونه‌های شاخص حماسۀ دینی در ادب پارسی، مثنوی خاوران‌نامه، اثر ابن‌حسام خوسفی است که در قرن نهم و در‌شرح جنگ‌های سپاه اسلام به فرماندهی حضرت علی (ع) در سرزمین‌های خاوران به رشتۀ نظم کشیده شده است. در این پژوهش، نخست دربارۀ حماسه1، حماسۀ دینی و علل پیدایش و نمونه‌های آن و نیز احوال و آثار ابن‌حسام خوسفی سخن گفته‌ایم و پس‌از معرّفی مختصر خاوران‌نامه، جنبه‌های حماسی و دیگر نکات قابل توجّه، معایب و ویژگی‌های سبکی این اثر را به‌تفصیل بر‌شمرده‌ایم. در پایان کوشیده‌ایم بر‌اساس مطالب و شواهد ذکر‌شده، چشم‌اندازی از مهم‌ترین ویژگی‌های این حماسۀ دینی به‌دست دهیم. در این اثر، عناصر سازندۀ حماسه، اعم‌از قالب داستانی، قهرمان‌پردازی، جنگ، و عناصر و نیرو‌های خارق‌العاده، آشکارا نمود یافته است و تقلید تمام و کمال ابن‌حسام از شاهنامۀ فردوسی در‌حوزه‌های لفظ و شیوۀ سخن‌پردازی و نیز محتوا، به‌روشنی جلوه‌گر است. از دیگر جنبه‌های درخور توجّه در این حماسه می‌توان بیان طنز‌گونه، نمود‌یافتن نوع ادبی غنایی، تعصّبات مذهبی و مناجات‌های زیبای شاعر را ذکر کرد. مهم‌ترین معایب این اثر عبارت‌اند از: برخی نقاط ضعف در پردازش داستان، حشو، اشکال در وزن و قافیۀ برخی ابیات و نیز اشکال‌هایی در نحو و تصاویر شعری. از آنجا که خاوران‌نامه به تقلید از شاهنامۀ فردوسی سروده شده است، هیچ اثری از سبک شعری رایج در قرن نهم در آن دیده نمی‌شود و بالعکس، آثار کهنگی سبک در آن، کاملاً مشهود است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله حماسه، حماسۀ دینی، ابن‌حسام خوسفی، خاوران‌نامه،

عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله حماسه, حماسۀ دینی, ابن‏حسام خوسفی, خاوران‏نامه

نویسندگان مقاله مژگان اصغری طرقی |
دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی


نشانی اینترنتی https://hlit.sbu.ac.ir/article_98764_9c8977b4dcb25a65b11323557092a7d5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات