تاریخ ادبیات، جلد ۱۲، شماره ۱، صفحات ۳۳-۶۱

عنوان فارسی معرفی نسخۀ خطی دیوان ابراهیم آبادِ منصور اصفهانی
چکیده فارسی مقاله      آن­چه از گذشتگان به صورت نسخه­های خطی برای ما باقی مانده، هر کدام گنجینه­ای است که باید در حفظ، احیا و شناسایی آن کوشید. با وجود آن­که در سال­های اخیر، سعی فراوانی در شناسایی و معرفی این گنجینه­های نفیس صورت پذیرفته، لیکن هنوز راه نرفته بسیار است؛ یکی از این آثار ناشناخته و ارزشمند، دیوان "ابراهیم آباد" از محمدرضا ابن­رجبعلی، ملقب به شرابی و متخلص به منصور است که شاعر و طبیب دربار شاهزاده ابراهیم­خان قاجار( حاکم کرمان) بوده است. با بررسی­های انجام گرفته در فهرست نسخ خطی، تنها یک نسخه از دیوان وی در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی یافت شد؛ به نظر می­رسد این نسخه توسط شاعر کتابت شده است و در آن قرینه­ای مبتنی بر تاریخ کتابت نسخه وجود ندارد. این مقاله می­کوشد برای نخستین­بار به معرفی اشعار، مضامین و ویژگی­های شعری شاعر بر اساس تنها نسخۀ موجود بپردازد و همچنین با استفاده از تذکره­های موجود، شرح­حالی از زندگی وی اراِئه دهد. پس از بررسی و خوانش این نسخه به این نتیجه رسیدیم وی از شاعران متوسط دورۀ قاجار است؛ اشعارش ساده و روان و در شعر به شاعرانی از جمله: انوری، خاقانی، حافظ، جمال­الدین و کمال­الدین نظر داشته و در کاربرد انواع صنایع بدیعی و بیانی به صنایعی چون: انواع جناس، تکرار، موازنه، مزدوج، لف و نشر، تجاهل العارف، تنسیق الصفات، حسن تعلیل، تلمیح(به­ویژه تلمیحات اساطیری و مذهبی)، ایهام تناسب و انواع تشبیه(به­ویژه تشبیه تفضیل و بلیغ) توجه ویژه­ای دارد. روش انجام این پژوهش، کتابخانه­ای و استناد به نسخۀ حاضر می­باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دیوان، شعر فارسی، منصور، نسخۀ خطی،

عنوان انگلیسی معرفی نسخۀ خطی دیوان ابراهیم آبادِ منصور اصفهانی
چکیده انگلیسی مقاله آن‌چه از گذشتگان به صورت نسخه‌های خطی برای ما باقی مانده، هر کدام گنجینه‌ای است که باید در حفظ، احیا و شناسایی آن کوشید. با وجود آن‌که در سال‌های اخیر، سعی فراوانی در شناسایی و معرفی این گنجینه‌های نفیس صورت پذیرفته، لیکن هنوز راه نرفته بسیار است؛ یکی از این آثار ناشناخته و ارزشمند، دیوان "ابراهیم آباد" از محمدرضا ابن‌رجبعلی، ملقب به شرابی و متخلص به منصور است که شاعر و طبیب دربار شاهزاده ابراهیم‌خان قاجار( حاکم کرمان) بوده است. با بررسی‌های انجام گرفته در فهرست نسخ خطی، تنها یک نسخه از دیوان وی در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی یافت شد؛ به نظر می‌رسد این نسخه توسط شاعر کتابت شده است و در آن قرینه‌ای مبتنی بر تاریخ کتابت نسخه وجود ندارد. این مقاله می‌کوشد برای نخستین‌بار به معرفی اشعار، مضامین و ویژگی‌های شعری شاعر بر اساس تنها نسخۀ موجود بپردازد و همچنین با استفاده از تذکره‌های موجود، شرح‌حالی از زندگی وی اراِئه دهد. پس از بررسی و خوانش این نسخه به این نتیجه رسیدیم وی از شاعران متوسط دورۀ قاجار است؛ اشعارش ساده و روان و در شعر به شاعرانی از جمله: انوری، خاقانی، حافظ، جمال‌الدین و کمال‌الدین نظر داشته و در کاربرد انواع صنایع بدیعی و بیانی به صنایعی چون: انواع جناس، تکرار، موازنه، مزدوج، لف و نشر، تجاهل العارف، تنسیق الصفات، حسن تعلیل، تلمیح(به‌ویژه تلمیحات اساطیری و مذهبی)، ایهام تناسب و انواع تشبیه(به‌ویژه تشبیه تفضیل و بلیغ) توجه ویژه‌ای دارد. روش انجام این پژوهش، کتابخانه-ای و استناد به نسخۀ حاضر می‌باشد.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دیوان, شعر فارسی, منصور, نسخۀ خطی

نویسندگان مقاله ایوب امیدی |
بدون سمت

مریم مشرف |
هیات علمی

احمد خاتمی |
هیات علمی


نشانی اینترنتی https://hlit.sbu.ac.ir/article_98904_fe68b5556a63db23a8e09cf884a14c4f.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات